Cách ngâm rượu sâm cau chuẩn nhất, dễ làm nhất. Sâm cau là một sản vật từ thiên nhiên rất quý của vùng núi phía bắc. Rượu sâm cau có rất nhiều công dụng tuyệt vời như bổ máu, chữa tê thấp, viêm khớp…Đặc biệt, công dụng không thể không nhắc đến của sâm cau đó là bổ thận, tráng dương, tăng cường sinh lực.
Đặc điểm sâm cau
Tên gọi
- Sâm cau hay còn gọi cồ nốc lan, ngải cau, nam sáng ton, soọng ca, thài léng, tiên mao
- Cây thuộc họ: Hypoxidaceae
- Tên khoa học: Curculigo orchioides
Đặc điểm
- Cây thảo, sống lâu năm, cao 20 – 30 cm, có khi hơn. Thân rễ hình trụ dài, mọc thẳng, thót lại ở hai đầu, mang nhiều rễ phụ có dạng giống thân rễ.
- Lá mọc tụ họp lại thành túm từ thân rễ, xếp nếp như lá cau, hình mũi mác hẹp, dài 20-30cm, rộng 2,5-3cm, gốc thuôn, đầu nhọn, hai mặt nhẵn gần như cùng màu, gân song song rất rõ; bẹ lá to và dài; cuống lá dài khoảng 10 cm.
- Cụm hoa mọc trên một cán ngắn ở kẽ lá, mang 3 – 5 hoa màu vàng, lá bắc hình trái xoan, đài 3 răng có lông; tràng 3 cánh nhẵn; nhị 6, xếp thành hai dãy, chỉ nhị ngắn; bầu hình thoi, có lông rậm.
- Quả nang, thuôn, dài 1,2 – 1,5 cm
- Hạt 1 – 4, phình ở đầu.
- Mùa hoa quả: tháng 5 – 7.
Phân bố
Sâm cau là loại cây ưa ẩm, ưa sáng và có thể hơi chịu bóng, thường mọc trên những nơi đất còn tương đối màu mỡ trong thung lũng, chân núi đá vôi hoặc ven nương rẫy.
Cây sinh trưởng tốt trong mùa mưa ẩm, phần thân rễ chính dạng củ, cắm sâu xuống đất, hoa quả hàng năm, khi già tự mở để hạt phát tán ra xung quanh.
Sâm cau phân bố ở một số tỉnh phía nam Trung Quốc, Lào, Việt Nam và một vài nước khác ở Đông Nam Á.
Ở Việt Nam, cây phân bố rải rác ở các tỉnh vùng núi, từ Lai Châu, Tuyên Quang, Cao Bằng, tuy nhiên, trước những năm 1980, Sơn La và Hòa Bình khai thác quá mức, đến nay đã khan hiếm.
Bộ phận sử dụng
Thân, rễ.
Tác dụng của sâm cau
- Sâm cau chữa những bệnh về sinh lí nam : Tinh lạnh, liệt dương, tăng khả năng cương cứng, tăng số lượng, hiệu quả và chất lượng tinh trùng.
- Với người già, có thể dùng sâm cau để chữa đái són, lạnh dạ, kém ăn, tê thấp, lưng gối vận động khó khăn.
- Tăng khả năng thích nghi của cơ thể, kích thích miễn dịch, chống viêm, chống co giật, an thần, có hoạt tính hormone sinh dục nam
- Dùng làm thuốc bổ, điều trị suy nhược cơ thể, đau lưng, viêm khớp, viêm thận mạn tính.
- Sâm cau còn được dùng để chữa hen và dùng làm thuốc lợi tiểu, trị tiêu chảy
- Hạ đường huyết, hạ huyết áp, điều kinh.
- Rễ giã nát để đắp chữa bệnh ngoài da, chữa lở loét.
- Chữa trị loét dạ dày tá tràng, trĩ, lậu, bạch đới, vàng da, sốt xuất huyết và nhức đầu…
Chú ý: Dùng sâm cau liều cao kéo dài sẽ gây cường dương, làm tinh hao kiệt sức. Người hư yếu không nên dùng.
Cách ngâm rượu sâm cau chuẩn nhất, dễ làm nhất
Ngâm rượu sâm cau theo cách chuẩn nhất
Chuẩn bị
- Chọn bình ngâm: Bình thủy tinh, bình sứ hoặc bình nhựa( tốt nhất là bỉnh thủy tinh to 10-15l, hoặc bình sành sẽ tốt hơn tăng hương vị thơm ngon của rượu).
- Chọn sâm cau: Chọn chọn những củ dài và to
- Chọn rượu: nên chọn rượu có nồng độ khoảng 40 – 45 độ
Ngâm sâm cau tươi
Chế biến sâm cau ngâm rượu
Vì củ này có tính độc nhẹ nên yêu cầu bắt buộc là phải chế biến khử độc tố khi đã chế biến và khử độc tố thì bạn hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng mà không lo độc tố có 3 cách chế biến cơ bản sau:
- Cách 1: Ngâm qua nước vo gạo nhiều lần mỗi lần 2-3 h
- Cách 2: Ngâm qua nước lã thường ngâm nhiều lần khi nào nước trong không có vẩn đục
- Cách 3: Cửu chưng cửu sái tức là đồ hay hấp rồi phơi khô làm đi làm lại 9 lần rồi vùi vào trong đường cát để bảo quản đây là cách làm hay nhưng rất tốn công sức
Cách ngâm sâm cau tươi
Sâm cau tươi mua về dùng bàn chải đánh răng rửa lại cho thật sạch đất cát, ngâm trong nước 30 phút cho thật sạch rồi rửa lại lần nữa, để ráo.
Như đã nói ở trên, loại thảo dược này có tính độc vì vậy cần phải khử tính độc trước khi ngâm rượu.
Cách khử độc rất đơn giản: Ngâm sâm cau đỏ với nước vo gạo 3 lần. Lần 1 và lần 2 ngâm khoảng 30 phút đến 1 tiếng. Lần cuối cùng ngâm qua đêm (khoảng từ 8 tiếng đến 10 tiếng). Sau khi đã ngâm qua đêm thì đem tráng qua một lượt nước lã, một lượt rượu (dùng chính loại rượu mà sẽ dùng để ngâm, không dùng loại rượu khác để tráng.
Để ráo nước rồi xếp vào bình đã chuẩn bị ở trên theo tỉ lệ 1 kg sâm cau tươi và 3 lít rượu.
Đậy nắp kín trong khoảng 10 ngày là có thể sử dụng được
Lưu ý, khi ngâm sâm cau tươi cần chọn loại rượu mạnh, bởi sâm tươi có chứa nhiều nước, nếu rượu nhẹ sâm rất dễ bị thối.
Cách ngâm sâm cau khô
Cách 1:
- Củ sau khi được ngâm qua nước vo gạo thì đem lát mỏng là cách ngâm rượu là tốt sẽ dễ ngấm rượu và nhanh được sử dụng hơn đồng thời các tinh chất quý trong củ sẽ nhanh chóng chiết xuất ra rượu.
- Thái lát mỏng từng miếng gần 1cm.
- Đem sao vàng: 1kg ngâm với 200ml mật ong và 4 lít rượu.
- Tiến hành sao vàng nhỏ lửa khoảng 10 phút sau đó để nguội hoặc hạ thổ
- Ngâm cùng 5-7 lít rượu ngon 40 – 45 độ
- Sau 100 ngày là dùng được.
Cách 2: Ngâm sâm cau chung với ba kích và dâm dương hoắc với tỷ lệ:
- 1kg sâm cau; 0,5kg ba kích; 0,5kg dâm dương hoắc; 200ml mật ong; 5 lít rượu.
Ngâm từ 1 tháng trở lên là dùng được. - Sâm cau khô nguyên củ
- Cách sử dụng: mỗi ngày dùng 2 lần, mỗi lần một ly nhỏ trước bữa ăn.
Cách 3: Ngâm sâm cau với bìm bịp và tắc kè ( tác dụng: Bổ thận tráng dương)
Thành phần:
- Bìm bịp 1 con
- Tắc kè núi 2 – 3 con làm sạch
- Sâm cau rừng 50g
- Ngâm cùng 1.500ml rượu nếp quê
Cách dùng
- Ngâm rượu trong 100 ngày là được. Để càng lâu càng tốt.
- Ngày dùng 2 – 3 lần mỗi lần uống 1 ly chừng 30ml dùng trước khi ăn cơm và tối trước khi đi ngủ.
Cách 4:
Lưu ý khi ngâm rượu sâm cau
Đối với sâm cau tươi thường ngâm với tỷ lệ 1:3 (1kg ứng với 3 lít rượu). còn với sâm cau khô thì thường tỷ lệ ngâm là 1:4 hoặc 1:5. Đối với những ai muốn uống rượu ngon thì nên sử dụng chum đất nung ở nhiệt độ 1000 độ là tốt nhất. Sau khi ngâm nếu có điều kiện thì hạ thổ chum rượu. Đây là cách ngâm cổ truyển của dân tộc ta.
Ngoài ra, cũng có thể sử dụng bình thủy tinh để ngâm rượu. Lưu ý: không nên sử dụng những bình rượu có vòi vì trong mỗi vòi đều phải có một gioăng cao su và nếu ngâm lâu thì rượu có thể ngấm vào cao su hoặc bị rò ở phần vòi.
Đối với những ai muốn kết hợp làm 1 bình rượu để trưng bày tại phòng khách thì có thể sử dụng loại bình dưới đây để ngâm.
Không sử dụng bình nhựa để ngâm.