Cây lan kim tuyến là loại lan quý, đồng thời là thảo dược vô cùng quý hiếm với giá bán vô cùng đắt đỏ. Bên trong cây Lan kim tuyến chứa hàm lượng dược chất rất cao, giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh.
Lan kim tuyến là cây gì
Lan kim tuyến là một loại thảo dược quý hiếm của núi rừng Tây Bắc. Loài thực vật này đem lại rất công dụng quý giá đối với sức khỏe, đây cũng là vị thuốc được người Trung Hoa tôn vinh và đang được họ thu mua với giá rất cao.
Cây lan kim tuyến hay còn có nhiều tên gọi khác như lan gấm, cỏ nhung, nam trùng thảo, giải thủy tơ, cây kim cương. Đây được xem như một loại dược liệu đặc biệt quý hiếm và có giá trị kinh tế cao tại Việt Nam.
Tuy nhiên, do sự khai thác quá mức để đáp ứng nhu lớn của người tiêu dùng cùng với sản lượng trong tự nhiên rất ít nên cây lan kim tuyến đang đứng trước khuy cơ tuyệt chủng.
Hiện nay, cây lan gấm đã được đưa vào sách đỏ Việt Nam, giống lan cần được bảo vệ trong tự nhiên. Nhà nước ta cũng đang có những công trình nghiên cứu giúp bảo vệ và nhân giống loài dược liệu quý hiếm này.
Đặc điểm
- Những nơi ẩm ướt thường là môi trường sống lí tưởng của lan kim tuyến và loài thực vật này thường mọc rải rác trong rừng sâu.
- Phía trên mặt lá có màu tím nhung, hiện rõ gân, lá dày nhưng rất mềm mượt, óng ánh như kim tuyến, mặt dưới có màu phớt hồng, thân cây không mọc liền mà chia thành từng đốt.
Phân bố
Loài lan này thường mọc ở nơi đất tốt và tơi xốp, không có ánh sáng trực tiếp của mặt trời và thường mọc thành bãi.
Lan kim tuyến cũng chỉ được tìm thấy ở những nơi rừng sâu và núi cao, rất hiếm khi sinh trưởng ở khu vực rìa rừng và không phân bố ở các vùng đồng bằng châu thổ.
Để tìm được lan kim tuyến thường ta cần men theo các con suối và dưới các tán cây, vì loại cây này thường mọc ở nơi có độ ẩm cao và ưa bóng mát.
Loại cây này thường mọc ở các vùng núi cao miền Tây Bắc như: Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Cao Bằng, Hòa Bình, Tuyên Quang.
Nếu như bạn bắt gặp một cụm lan kim tuyến, điều này cũng có nghĩa là bạn sẽ không tìm được loài cây này gần đó và phải di chuyển khá xa nữa mới có thể bắt gặp.
Đây là một thảo dược quý hiến và sinh trưởng với mật độ rất thấp, vậy nên tìm thấy lan kim tuyến cũng là cái duyên của người đi rừng.
Bộ phận dùng
Tất cả các bộ phận của cây đều được dùng làm thuốc.
Thu hái và chế biến
Cây lan kim tuyến được thu hái quanh năm, khi thu hái người dân thường chỉ hái thân và lá chứ không đào lấy rễ, việc này sẽ giúp cho cây tiếp tục sinh trưởng và phát triển. Cây sẽ được đem về, rửa sạch và phơi khô (có khi dùng cây tươi) làm thuốc chữa bệnh.
Cơn sốt lan kim tuyến rộ lên vào thời điểm những năm 2010 , loài cây này được các thương lái người Đài Loan, Trung Quốc tìm mua ráo riết với giá cực cao lên đến 3,5 đến hơn 4 triệu đồng/1kg. Ở Đài Loan họ giao bán trên các kênh online với giá giao động từ khoảng 10 đến 12 triệu đồng/1kg tươi.
Thành phần hóa học
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra các thành phần chính có chứa trong lan gấm như: beta-D-glucopyranosy, palmitic acid, succinic acid, stearic acid, beta-sitosterol cùng rất nhiều các acid amin và các hoạt chất quý khác.
Lợi ích to lớn và vượt trội mà các acid amin quý trong cây lan kim tuyến mang lại có tác dụng điều trị các khối u ác tính (Ung thư).
Bên cạnh đó, các hoạt chất trong cây lan kim tuyến còn có tác dụng bảo vệ tế bào gan – Theo như khẳng định của bằng sáng chế số: US 9072770 B2 tại Mỹ tháng 7/2015.
Tính vị
Cây thuốc có vị ngọt, tính mát, hơi chát, vào can và tỳ.
Công dụng của cây Lan kim tuyến
Loại thảo dược quý hiếm này là một thành phần trong những bài thuốc cổ của đồng bào các dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc. Theo kinh nghiệm dân gian và những nghiên cứu khoa học mới đây, lan kim tuyến có những công dụng chính như sau:
- Bồi bổ cơ thể, xua tan đi căng thẳng, mệt mỏi.
- Điều trị bệnh tiểu đường.
- Điều trị các bệnh về gan.
- Điều trị mất ngủ.
Loại thảo dược này hiệu quả với những đối tượng như:
- Bệnh nhân tiểu đường.
- Bệnh nhân ung thư.
- Người mắc cao huyết áp.
- Bệnh nhân mắc phải các vấn đề về gan như: Xơ gan, viêm gan B, ung thư gan.
- Người gầy yếu, kém ăn, cơ thể suy nhược.
- Người thường xuyên bị mất ngủ.
- Người bình thường khi dùng rượu ngâm lan kim tuyến một cách điều độ cũng đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Cách sử dụng Lan kim tuyến
Chữa trị ung thư
Các hoạt chất chính có chứa trong lan kim tuyến là beta-D-glucopyranosy, beta-sitosterol, succinic acid, palmitic acid, stearic acid và các acid amin khác.
Trong đó, các acid amin có trong thảo dược này được cho là có tác dụng điều trị các căn bệnh như ung thư gan và ung thư phổi vô cùng hiệu quả.
Cách dùng: Đem 25g cây lan gấm tươi cùng 35g cây xạ đen đun nước uống hàng ngày.
Điều trị bệnh về gan
Lan kim tuyến có rất nhiều tác dụng tích cực giúp ích cho gan như thanh nhiệt, thanh huyết, giải trừ u uất, nóng gan.
Loài cây này còn có khả năng bảo vệ và tái tạo lại các tế bào gan bị tổn thươn nên được dùng trong chữa trị căn bệnh viêm gan mãn tính.
Cách dùng: Lấy 25g lan gấm tươi và 35g cà gai leo đem đun nước uống hàng ngày.
Điều trị tiểu đường
Lan kim tuyến cũng đem lại nhiều công dụng hữu ích trong việc ổn định đường huyết. Vì nên, loại cây này thường được dân gian sử dụng như một phương pháp điều trị bệnh đái tháo đường hiệu quả.
Cách dùng: Đem 25g lan gấm tươi 25g hãm lấy nước, uống sau bữa ăn 15 phút.
Loại bỏ chứng mất ngủ, căng thẳng, bồi bổ cơ thể
Cây Lan kim tuyến còn có tác dụng bồi bổ khí huyết, giúp giảm stress, tăng cường sức khỏe và lưu thông máu. Giúp chữa trị các chứng bệnh liên quan đến mất ngủ vô cùng hiệu quả.
Cách dùng: Lấy 25g lan kim tuyến tươi, 15g hoài sơn khô cùng 8g tâm sen đem hãm nước uống hàng ngày.
Điều trị suy nhược, kém ăn
Cách dùng: Đem 25g lan gấm, 15g hoài sơn khô và 15g mạch môn khô sắc nước uống hàng ngày.
Cách ngâm rượu lan kim tuyến
Nguyên liệu: 1kg cây tươi (cây khô 500g) và 3 lít rượu
Cách làm: Cây lan đem đi rửa sạch, dùng quạt thổi khô nước, đem ngâm với 3 lít rượu 40 độ. Sau khoảng 1 tháng là có thể dùng được.
Công dụng: Rượu ngâm lan kim tuyến có tác dụng bồ bổ cơ thể, cải thiện tiêu hóa, tăng cường miễn dịch và đem lại nguồn sinh lực dồi dào.